• Nazareth, Sectie E, kadastraal perceel 28a (deels)

• Voor de bouw van de bunker werd een perceel landbouwgrond onteigend ter grootte van 2 are 28 ca in zuidwestelijke hoek van een groter perceel landbouwgrond.
• Gezien dit onteigende perceeltje E28a (deels) niet direct aansloot met enige openbare weg was er nood aan een bijkomende permanente erfdienstbaarheid over een strook van 2 meter breed vanaf een openbare weg tot het domein met de bunker. Dit diende om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken.
• Daarnaast was er in dit geval ook noodzaak aan een tijdelijke erfdienstbaarheid voor een periode van 8 maanden over een ruimere strook van in totaal 5 meter breed. Deze bredere strook was noodzakelijk om de bouw van de bunker mogelijk te maken.
• Vergeet ook niet dat ten tijde van de bouw van deze bunker er nog geen sprake was van de huidige E17 en dus al zeker niet van de bijhorende parking langs de E17 richting Gent.
• Op de originele onteigeningsschets is duidelijk te zien dat de erfdienstbaarheden origineel in noord-noordwestelijke richting liepen. Daar is aan de andere zijde van de E17 nog altijd gedeeltelijk een onverharde wegel tussen het huidige uiteinde van de daar lopende Dennenbosdreef en de huidige parking langs de E17 in de richting van Kortrijk. De originele wegel zou dus gelopen hebben tussen huidige E17 en huidig bos aan de overzijde van de autosnelweg.
• Deze erfdienstbaarheden werden dus blijkbaar nog voor officieel onteigenen gewijzigd vanaf het onteigende perceeltje in oost - Zuidoostelijke richting over een strook van 68 meter naar een ondertussen eveneens verdwenen gedeelte van de Groenstraat. Dit laatste stuk zou gelopen hebben westelijk van het huidige containerpark. Deze wegel sloot aan op de Dennenboslaan toen de E17 nog niet bestond. De tijdelijke erfdienstbaarheid verliep vanaf de zuidoostelijke hoek van het onteigende perceeltje in oostelijke richting over een lengte van 64.75 meter.
• Zowel tijdelijke als permanente erfdienstbaarheden liepen over dezelfde strook van 68 meter. Voor de tijdelijke erfdienstbaarheid werd de eerdere strook van 2 meter breed uitgebreid tot een strook van 5 meter breed.
• Het onteigende perceeltje en alle bijhorende percelen gebruikt voor de permanente en tijdelijke erfdienstbaarheden maakten deel uit van een grote onteigeningsakte gericht aan de Commissie van Openbare onderstand van de Stad Gent die hier heel wat gronden in eigendom had. Dit omvatte onder andere ook nog de onteigeningen en erfdienstbaarheden van de bunkers A6, A6, A7, A8, A9, A10, A11, B6, B7, B8, B9 en C4. Daarnaast omvatte deze ook nog de erfdienstbaarheden van de bunker A5. Deze totale akte was goed voor 20055 BEF waarvan de onteigening en erfdienstbaarheden voor de bunker A8 een gedeelte van 1300 BEF op zich nam. Ook op deze grote akte zat een intrestclausule van 5% per jaar wat neerkwam op de totale akte 1002.75 BEF per jaar en voor deze kleine deelakte op zich 65 BEF.
• Deze grote akte werd verleden op 24 Februari 1936 (bijna een jaar later dus dan de meeste andere aktes in deze regio...).
• Erfdienstbaarheden, zowel de permanente om de bunker ten allen tijde te kunnen bereiken, als de tijdelijke die standaard werden in de aktes voorzien met een termijn van 8 maanden voor de bouw van de bunker mogelijk te maken, gingen net zoals het uitkeren van toegekende intresten pas in voege, van zodra de eigenlijke werken voor de bouw van de bunker werden aangevat, ongeacht de tijdsperiode die op die manier verstreek tussen aankoop van de gronden en de eigenlijke bouw van de bunker zelf.

• De originele situatie is voor deze bunker nog amper exact opnieuw te plaatsen op een huidige kadasterschets. Het originele perceel E28a bestaat zelfs officieel niet meer en is volledig opgegaan in het openbaar domein dat deel uitmaakt van de E17 en de gronden onteigend voor de huidige parking en tankstation te Nazareth richting Gent.
• Bijkomend dienen er dringend nog eens actuele foto's genomen te worden van de site omdat deze ook in 2017-2018 nog eens volledig werd vernieuwd. Hierbij zijn zelfs originele wegenisconcepten op het terrein vrij drastisch gewijzigd waardoor zelfs onderstaande situatieschetsen al beperkt achterhaald zullen zijn.
• Op basis van de oude foto's was de originele locatie te zoeken op de rand van de inrijstrook naar de parking van de vrachtwagens toe.

• Op basis van de oude situatieplannetjes, actuele kadasterschetsen en luchfoto's kon de locatie omgeveer teruggebracht worden tot de rand van de inrijstrook naar de parking van de vrachtwagens toe op de parking langs de E17 te Nazareth richting Gent.

• Het was een voorliniebunker tussen steunpunt Astene en Eke tussen A7 (295 m) en A9 (465 m). Hij was in hoek opgesteld met A9 om zo samen een groter gezichtsveld en schietbereik te hebben. De steunliniebunker C4 lag amper 480 meter van deze bunker verwijderd.
• De bunker A8 nam de Groenstraat onder vuur vanuit zuidelijke richting. De bunker A9 waarmee hij in hoek stond opgesteld was op zijn beurt gericht op de velden aan de westkant van de Groenstraat.

• Twee achteraan verbonden kamers en een sas.

• Hij was voorzien voor het opstellen van twee mitrailleurs.
• Naast de standaardopstelling van Maximmitrailleurs was deze bunker ook nog voorzien voor de opstelling van Hotchkiss- of Coltmitrailleurs.

Omschrijving van het gecamoufleerde bunkertje:

• Uitwendig waren de hoeken afgewerkt met baksteen en het geheel gecementeerd, mogelijks met een baksteenmotief.
• Al het houtwerk was standaard uitgevoerd in Noors rood dennenhout tenzij anders vermeld.
• De schietgaten werden gecamoufleerd als valse ramen. Deze zouden verborgen worden achter houten luiken, openend in 2 richtingen en elk 0.50m x 1.40m (BxH). Op deze houten luiken zouden dan normaal nog eens houten raamprofielen aangebracht worden om het geheel het uitzicht van een echt raam te geven. Toch heeft de ondergrond van deze nepramen bij deze bunker geen randen, zitten deze ook niet dieper uitgewerkt en zijn er geen dorpels. Het mysterie van deze merkwaardige camouflage is allicht te zoeken in de Franstalige prijsbestek van bouwfirma B die alle luiken voor de gecementeerde bunkers letterlijk heeft uitgevoerd in gegalvaniseerd plaatstaal, allicht zonder enig houtwerk. De ramen zullen in dit geval dan ook geschilderd geweest zijn op deze staalplaten. Gezien deze platen beperkt waren van dikte, diende er ook geen extra diepte voor gespaard te worden om ze niet te ver naar voor te laten uitsteken op de voorgevel als camouflage van de betrokken schietgaten.
• Het bunkertje had hoogstwaarschijnlijk geen bijkomende valse ramen.
• De dakstructuur was opgetrokken in hout en was uitgewerkt als een zadeldak dat was bedekt met rode Boomse pannen.
• Het toegangssas was voorzien van een klein plat dakje.
• Als afvoer voor het regenwater was hierbij bijkomend een dolfijn in gietijzer (1,50 meter lang) voorzien in combinatie met 1,50 meter zinken buis van diameter 10 cm.
• In december 1934 zou er op project B nog een correctie volgen op heel wat van de bestaande plannen. Zo zal worden gevraagd het dakniveau met 30 cm te verlagen en de bunker op die wijze 30 cm dieper in de grond te steken. Hiervoor dienden bijkomend alle ventillatiedoorgangen en granaatwerpgaten gecorrigeerd te worden binnen het op te richten gebouw. Om dit nieuwe niveauverschil te corrigeren diende bijkomend in het sas een betonnen trap voorzien te worden met 2 treden en een bijkomende sterfput.
• Bij de bunkers met mitrailleurkamer(s) was de toegang tot de eigenlijke gevechtsruimtes van de bunker gescheiden van het sas door middel van een gepantserde metalen deur van 0.86m x 1.82m (BxH) met zonneblinden, omlijsting en luikje voor toegangsverdediging.
• De eigenlijke toegang bij de inkom was op zijn beurt afgesloten met een metalen traliehekje van 0.90m x 1.82m
• In elke mitrailleurkamer was daarnaast standaard aanwezig:
  • 3.50 meter etagères met leggers in inlandse eik.
  • Een inlands eiken plankje van 0.32m x 0.12m x 0.06m met ijzeren steunen voor de plaatsing van een kogelpers.
  • 6 zware geschilderde hanghaken voor ophangen materialen in de kamers
  • Een verzinkte hanghaak aan het plafond voor ophangen olielamp (in vredestijd)
  • 1 chardome en chardomeplaat voor de standaard opstelling van een Maximmitrailleur
• Ventillatiegaten waren aan de buitenzijde aan de bovenzijde afgesloten met een koperen geperforeerde afdekplaat om ingooien van projectielen naar binnen onmogelijk te maken.
• Vlak bij het bunkertje stond een Elzenhaag die ten allen tijde moest bewaard blijven net zoals het wegeltje dat juist voor de bunker liep.
• Het geheel had het uitzicht van een bijgebouwtje bij een boerderij.
• Deze boerderij is net zoals de bunker voor de aanleg van de E17 en in dit geval ook de parking met bijhorend tankstation, moeten wijken en afgebroken.

• Niet meer van toepassing omdat de bunker bij aanleg van de parking en het tanksstation in de richting van Gent te Nazareth werd gesloopt.

• Geen info over gekend maar echte schade uit de meidagen valt ook niet echt te verwachten op dit gedeelte van de bunkerlinie dat eigenlijk ook nooit echte strijd heeft gekend en amper bezet is geweest.

• De bunker zelf is gedynamiteerd net zoals de bunker C4 die eveneens verdwenen is bij de aanleg van de autostrade hier te Nazareth.

• Het bunkertje zijn aandeel in het bouwproject B bedroeg origineel 54.904,02 Bef. Met inbegrip van wat gemeenschappelijke kosten zoals onder andere de niet individueel verdeelde beplantingen moet deze prijs allicht opgetrokken worden tot 55.185,02 Bef. Als men hier nog eens een aantal zaken gaat bijtellen die niet dienden ingecalculeerd te worden door de bouwfirma's maar rechtstreeks werden aangeschaft door de militaire overheid zoals bv chardomes, koepels, ventillatoren,... moet de totale kostprijs ongeveer op 55.485,02 Bef hebben gelegen.
• Ter info: 1 BEF in 1934 komt ongeveer overeenkomt met een bedrag van 74 BEF (1.84€) in 2013, een "factor 74" dus.

• Voorlopig ontbreekt elke foto van dit bunkertje. Alle info en foto's blijven dus zeker meer dan welkom op info@bunkergordel.be